มหาวิทยาลัยเวสเทิร์นเดิมชื่อ มหาวิทยาลัยณิวัฒนา ที่ได้รับอนุญาตให้จัดตั้งตามใบอนุญาตจัดตั้งสถาบันอุดมศึกษาเอกชนที่ ๒/๒๕๔๐ โดยรัฐมนตรีว่าการกระทรวงศึกษาธิการ (รัฐมนตรีว่าการทบวงมหาวิทยาลัย) เมื่อวันที่ ๑๘ มิถุนายน ๒๕๔๐ เป็นสถาบันการศึกษาระดับ อุดมศึกษาเอกชนที่ได้สถาปนาขึ้นเนื่องในวโรกาสที่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดช มีพระราชโองการโปรดเกล้าสถาปนาพระอิสริยศักดิ์ สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอเจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา เจ้าฟ้าต่างกรมฝ่ายใน เฉลิมพระนามเป็นสมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอเจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา กรมหลวงนราธิวาสราชนครินทร์ 

โดยมีเป้าหมายเพื่อรองรับการเจริญเติบโตในเขตภูมิภาคของภาคกลางและเป็นการกระจายโอกาสทางการศึกษาสู่ภูมิภาคของประเทศในการส่งเสริมการพัฒนาทาง ด้านทรัพยากรมนุษย์ของประเทศชาติ โดยมีภารกิจหลัก ๔ ประการคือ การผลิตบัณฑิต การวิจัย การบริการวิชาการแก่สังคม และการทำนุบำรุงศิลปวัฒนธรรม ทั้งนี้เพื่อส่งเสริมการพัฒนาทางด้านทรัพยากรมนุษย์ของประเทศชาติ และประการสำคัญคือเพื่อตอบสนองความต้องการของชาติในการจัดการศึกษาระดับอุดมศึกษา ผลิตทรัพยากรมนุษย์ที่พรั่งพร้อมด้วยความเป็นเลิศทางวิชาการ มีทักษะขั้นสูงในการประกอบอาชีพ และกอปรด้วยคุณธรรม จริยธรรม

วิสัยทัศน์ 
เป็นสถาบันอุดมศีกษาที่พัฒนานิสิตให้เป็นศึกษิตที่กอร์ปด้วยคุณธรรม จริยธรรม และสร้างสรรค์สังคม

พันธกิจ 
มีพันธกิจหลักเช่นเดียวกับสถาบันอุดมศึกษา และมหาวิทยาลัยอื่นๆ กล่าวคือ     ในด้านการจัดการเรียนการสอน การผลิตบัณฑิตที่มีคุณธรรมและจริยธรรมที่พึงประสงค์ การวิจัย การให้บริการทางวิชาการแก่สังคม และการทำนุบำรุงศิลปวัฒนธรรม โดยที่มีเอกลักษณ์เฉพาะที่จะมุ่งมั่นพัฒนาภาวะผู้นำ ปลูกจิตสำนึกในเรื่องการใฝ่การศึกษาทั้งตามรูปแบบการศึกษาในสถาบันและการศึกษาด้วยตนเองอย่างต่อเนื่องตลอดชีวิต การอบรมบ่มนิสัยนิสิตแต่ละคนให้เจริญเติบโตเป็นผู้มีวินัย ซื่อสัตย์ ยึดมั่นในรากฐานการดำเนินชีวิตที่ดีงาม รู้จักตนเอง และรู้จักผู้อื่น ดำเนินชีวิตอย่างมีคุณค่าและเสียสละ รับผิดชอบต่อสังคม มีพลานามัยสมบูรณ์ เคารพกฎหมายและเป็นศึกษิตที่มีความสามารถ เป็นพลเมืองดีของชาติและสามารถดำรงชีวิตอยู่ในสังคมได้อย่างมีความสุข

ปรัชญา 
กำหนดปรัชญาในการดำเนินงาน คือ“มุ่งสู่ความเป็นเลิศด้วยพลังความคิด”

ปณิธาน 
มีความมุ่งมั่นในการพัฒนาบุคลากร ระบบการศึกษา และสิ่งแวดล้อมอย่างต่อเนื่อง มุ่งเน้นสู่ความเป็นเลิศทางคุณภาพการศึกษา สร้างคลังแห่งขุมปัญญาที่จะพัฒนาบุคคลให้เป็นศึกษิต คือ บัณฑิตที่เป็นปัญญาชน มีวิสัยทัศน์ที่กว้างไกล เพื่อนำไปสู่การพัฒนาตน สังคม ประเทศชาติ และมนุษยชาติในที่สุด ด้วยอุดมการณ์แห่งความร่วมมือยิ่งกว่าการแข่งขัน